Çerkeslerin, Adiğelerin bu topraklardaki varlığı 21 Mayıs 1864 te başlamamıştır. Tarihi kaynaklarda Selçukilerle birlikte Bizansa karşı savaştıkları, hatta, 1600 lü yıllara kadar Halep ve çevresinde göçer obaları oldukları, mevsimine göre Halep - Sivas arasında konuşlandıkları aktarılır. Yavuz Sultan Selim sonrası bir çoğunun Anadoluya yerleştirildikleride aktarılır.           Bu mevzuya meraklılar Meydan Larus Ansiklopedisi 5 cildin 544 cü sayfasında mevzuyla ilgili bilgileri bulacaklardır. Osmanlı Devleti döneminde Çerkes Mehmed Ali Paşa, Bıyıklı Koca Derviş Mehmed Paşa, Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa, Cezayirli Gazi Hasan Paşa, Tunuslu Hayreddin Paşa, Salih Hulusi Kezrak vb gibi tarihi şahsiyetler Sadrazam olarak vazife almış Çerkeslerdir.           Osmanlı Tarihinde önemli rol oynamış Çerkes kadınlarda vardır. Cevri Kalfa bunlardan sadece birisidir. O, zekası ve cesaretiyle II Mahmud'u; Bir anlamda Osmanlı hanedanının - devletinin istikbalini kurtarmıştır. Sarayda hizmetli oldukları kadar Padişahlara eş olan Haseki Çerkes kadınlarıda vardır. Yavuz Sultan Selimden itibaren, şehzadelerin gözde eşleri hep Çerkes olmuş, Kanuni'yle başlayan bu durum Osmanlı Devleti yıkılıncaya kadar devam etmiştir.           Bir kısım Osmanlı düşmanlarının '' padişahlar Rus kızlarıyla evlendiler '' ifadesi yanlıştır, yalandır, karalamadır. Bu karalama  İttihatçıların Türkleri  II Abdülhamid'e  karşı kışkırtmak için kullandıkları sıloganlardan biridir.           Yakın tarihlerde işgalci Yunanlılara karşı savaşan, Kurtuluş Savaşında takdir toplayan  Çerkes Ethem ve dönemin çokça konuşulan Anzavur Ahmet, Arslan Toğuzata (Arslan Bey ), Rauf Orbay, Bekir Sami Kunduh, Emir Marşan, Bekir Sami Günsav, Yusuf İzzet Paşa, Cemil Cahit vb isimler Çerkestir. Tabi, Çerkeslerin o dönem Padişah'a ve Halifeye 21 Mayıs 1864 soykırım ve sürgününde sahiplenmesinden dolayı son ana kadar Osmanlı Devletine sahip çıktıklarıda biliniyor.           Günümüzde Çerkesler geçmişte olduğu gibi renkli mozayin en güçlü en parlak yerindeler. Siyaset, sanat, kültür, edebiyat vb alanında etkin ve saygın yerleri var. Osmanlı döneminde olduğu gibi askeri sahada da varlar.           Bu ülkenin barış, huzur ve kardeşliğinden yana yaşamları vardır. Toplum içerisinde kurdukları akrabalık bağları güçlüdür. Her kesimden kız alıp vermişlerdir.           Çerkesler ( Adiğeler ) her şeye rağmen dillerini, kültürlerini, folklorlarını, hasılı varlıklarını devam ettirebilmek için olağanüstü gayret gösteriyorlar. Osmanlı Devleti döneminde okulları, vakıf ve dernekleri - cemiyetleri vardı. Cumhuriyet döneminde konulan yasakların 1950 Demokrat Parti ( DP ) kalkmasıyla dernekler yeniden kurulmaya başlamıştır.            Cumhuriyet döneminin önemli vakıalarından Ezanın yeniden aslına uygun okutulması teklifinin merhum Menderes in talebiyle Kayseri vekili General İsmail Berkok ve arkadaşlarının hazırladığı kanunla meclise sunulduğu kayıtlara geçmiştir. İnönü'nün teklifi General İsmail Berkok un vermesi üzerine '' Başkası yapamazdı '' dediği rivayet edilir.           Günümüzde koşullar gereği dilin ve kültürün yaşatılması zorlaşıyor. Çerkesler çare arıyorlar. Dilin yaşatılması, gelenek ve göreneklerin yaşatılması, tarih şuurunun arttırılması, Sanat, edebiyatın ve folklorün desteklenmesi gerekiyor. Her ne kadar dernekler, federasyonlar oluşturulsada bu mevzuda devlet desteğinin olması gerektiğine inanıyorlar.           Son yıllarda Kafkasya ve Çerkesler üzerine akademik çalışmalar yapan bilim adamları var ama üniversitelerde, kürsülerin kurulması, araştırmaların desteklenmesi gerekiyor. Düzce ve Kayseri Üniversitelerinde Adiğe Dili ve Edebiyatı bölümlerinin olması sevindirici gelişmelerden olarak görülmektedir.           Konuyu geniş perspektifte yazıya dökmek mümkün ama okunabilirliği açısından kısa tutmanın yerinde olacağını düşünüyorum. Konumuzu hepimiz Türkiyeyiz diyerek noktalıyorum.